Transfüzyon Endikasyon ve Reaksiyonları Dr. S. Sami KARTI Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı

TRANSFÜZYON ENDİKASYONLARI

TRANSFÜZYON NEDEN YAPILIR? 1. 2. 3.

4.

Kan hacmini sağlamak Dokulara oksijen taşınmasını sağlamak Kanama ve koagülasyon bozukluklarını düzeltmek İmmünolojik eksikliği gidermek

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

3

Eritrosit Preperatları Eritrosit süspansiyonu Lökositi azaltılmış eritrosit süspansiyonu Yıkanmış eritrosit süspansiyonu Dondurulmuş eritrositler

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

4

Eritrosit Süspansiyonu

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

5

TAM KAN KULLANMA ORANI ORTALAMA %3-5

ÜLKEMİZDE BU ORAN %30’LARDADIR

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

6

ERİTROSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI-1 Aneminin hipoksiye bağlı, acil tedavi gerektiren semptomlarının ortaya çıkması durumunda eritrosit süspansiyonu verilmelidir.

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

7

ERİTROSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI-2 Yorgunluk

Solukluk

Kısa ve sık soluma

Taşikardi

Senkop

Kalp yetmezliği

Angina pekoris

Serebral hipoksi belirtileri

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

8

ERİTROSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI-3 Kronik anemilerde hastalar; 7-8 g/dl Hb değerini tolere edebilir. Bazı durumlarda hemoglobin değeri yüksek de olsa eritrosit transfüzyonuna gerek duyulabilir; Solunum yetmezliği Koroner arter hastalığı Serebrovasküler hastalık Orta-ağır derecede kalp yetmezliği

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

9

ERİTROSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI-4 Hastanın kliniği uygunsa (hipoksiye bağlı semptomlar yoksa) Anemi: hematinik (demir eksikliği, vitamin B12 ve/veya folik asit yetmezliğine bağlı anemilerdeki gibi) ya da kemik iliğinde eritropoezi uyaran ilaçlarla (eritropoietin) tedavi edilebiliyorsa transfüzyon yapılmamalıdır

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

10

ERİTROSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI-5 Hipoplastik anemiler Aplastik anemiler Kemoterapi sonrası kemik iliğinin baskılandığı haller Myelodisplastik sendrom Paroksismal nokturnal hemoglobinüri İmmünolojik nedenli olmayan kazanılmış hemolitik anemiler Konjenital hemolitik anemiler (Talasemi, orak hücreli anemi, eritrosit enzim bozuklukları, eritrosit membran bozuklukları) Eritropoietin tedavisine yanıt vermeyen kronik böbrek hastalıkları Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

11

ERİTROSİT SÜSPANSİYONU Doz ve İnfüzyon hızı: Klinik duruma göre değişir. 1 ünite 2-3 saatte verilir. Normal erişkinde 1 ünite eritrosit süspansiyonu transfüzyonu, hemoglobini 1-1,5 g/dl ve Htc’i %3-5 artırır

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

12

LÖKOSİTİ AZALTILMIŞ ERİTROSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI 1. 2. 3. 4.

Lökositlerin neden olduğu Hemolitik Olmayan Ateşli Transfüzyon Reaksiyonunu (NHFTR) önlemek HLA alloimmünizasyonu engellemek (MHC-Class I ve II ile oluşur) Transfüzyona bağlı viral enfeksiyon geçişini azaltmak (CMV, EBV, HTLV-I/II) Bütün transfüzyonlarda rutin olarak?

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

13

LÖKOSİTİ AZALTILMIŞ ERİTROSİT SÜSPANSİYONU Üç şekilde hazırlanabilir; Lökositlerin santrifügasyonla uzaklaştırılması Lökositlerin yıkama ile uzaklaştırılması Filtrasyon

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

14

LÖKOSİTİ AZALTILMIŞ ERİTROSİT SÜSPANSİYONU Lökositi azaltılmış eritrosit süspansiyonu demek için; Lökositlerin %99,99’unun eritrosit süspansiyonundan uzaklaştırılması gereklidir. 1ü eritrosit süspansiyonunda 2000 ml) SONUÇLARI Böbrek kanlanmasında azalma Sempatik sistem aktivasyonu Kalp hızında ve kontraksiyonunda artma Deri, kas ve barsaklarda vazokonstrüksiyon Sodyum retansiyonu, ADH salınımında artma Laktik asit birikmesi Hiperventilasyon ve respiratuvar alkaloz

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

22

ŞOK İNDEKSİ KAN KAYBININ HESAPLANMASI

Şok İndeksi=

Nabız (vuru/dk)

Sistolik kan basıncı (mmHg) Şok İndeksi İntravasküler sıvı kaybı 0.5 %0 0.8 %10-20 1.0 %20-30 1.1 %30-40 1.5 %40-50 Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

23

MASİF KANAMA 24 saat içinde, total kan hacmine eşit miktarda transfüzyonu gerektirecek miktarda kanama 24 saat içinde 10 üniteden fazla tam kan veya 20 üniteden fazla eritrosit süspansiyonu verilmek zorunda kalınması 3 saatten daha az sürede kan hacminin %50’sinin kanaması 150 ml/dk ve üzerindeki kanama Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

24

MASİF TRANSFÜZYON AMAÇ: Volüm kaybının düzeltilmesi Hemostazın sağlanması Oksijen taşıma kapasitesinin düzeltilmesi Metabolik bozuklukların düzeltilmesi Plazma onkotik basıncının düzeltilmesi

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

25

MASİF TRANSFÜZYONDA UYGULAMALAR-1 Kristalloid sıvılar Kolloid sıvılar - Albumin - Dekstran - Hidroksi etil starch (HES)

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

26

MASİF TRANSFÜZYONDA UYGULAMALAR-2 Tam kan (En çok 4 günlük) - Sitrat nötralize edilmelidir (Ca glukonat) - Kan bileşeni ısıtılmalıdır - 10 üniteden fazla verilmişse - Koagülasyon fonksiyonları taranmalıdır - Trombosit sayımı kontrol edilmelidir

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

27

Kanamalı hastaya ardarda 4 ünite eritrosit süspansiyonu ve sıvı verilmesine rağmen hastanın hemodinamik dengesi stabil hale gelmiyorsa (hipotansiyon, ortostatik hipotansiyon, taşikardi, periferik soğukluk, idrar hacminde azalma gözleniyorsa) TAM KAN TRANSFÜZYONUNA gerek vardır Kan kaybı, total kan hacminin %25-30'unu geçmişse tam kan transfüzyonu endikasyonu doğar

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

28

Granülosit Süspansiyonu

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

29

GRANÜLOSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI-1 Hemen hemen hiç kullanılmamaktadır Rekombinant büyüme faktörlerinin ve etkin antibiyotik ve immünglobulinlerin kullanımı bu ürünün transfüzyon ihtiyacını azaltmış/ortadan kaldırmıştır.

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

30

GRANÜLOSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI-2 Yenidoğan sepsisinde Absolüt nötrofil sayısı 500/μl’nin altında ise Kontrol altına alınamayan ateş varsa Enfeksiyon etkeni gösterilememişse Antibiyotik tedavisine rağmen 48 saattir kontrol edilemeyen ateş var ve genel durum bozuluyorsa Kronik granülomatöz hastalıklarda antibiyotik tedavisi yetersiz kalıyorsa Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

31

Trombosit Süspansiyonu

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

32

TROMBOSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI-1 Trombositopeni Eşik değer 50.000/m3 Eşlik eden klinik değişkenler Trombositopeninin sebebi Trombositopeninin süresi Eşlik eden hastalık (sepsis, üremi, vaskülit, malinite, aspirin kullanımı, K vitamini eksikliği, karaciğer hastalığı, vs)

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

33

TROMBOSİT SÜSPANSİYONU ENDİKASYONLARI-2 Trombosit sayısı 50.000/m3 birçok cerrahi prosedür için yeterli Majör kardiyovasküler ve intrakraniyal operasyonlar için sınır 100.000/m3

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

34

PROFİLAKTİK TROMBOSİT SÜSPANSİYONU UYGULAMASI-1 Hematolojik maligniteli hastaların tedavileri sırasında Aplastik anemi, myelodisplastik sendrom gibi hastalıklarda destek tedavisi olarak

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

35

PROFİLAKTİK TROMBOSİT SÜSPANSİYONU UYGULAMASI-2 Kemoterapi alan hastada trombosit sayısı < 10x109 / L ise 10-15x109 / L ve ateş > 380 C veya yeni minör kanama varsa

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

36

TROMBOSİT SÜSPANSİYONUNDAN YARARLANIM-1 Erişkinde trombosit artışı: 1 Ü random 5x109/L 1 Ü aferez 40-50x109/L Beklenen yükselme yoksa alloimmünizasyondan şüphe edilir Beklenen yükselme CCI (Corrected Count Increment=Düzeltimiş Sayı Artışı) ile hesaplanır CCI transfüzyondan 1 saat ve 24 saat sonra değerlendirilir Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

37

TROMBOSİT SÜSPANSİYONUNDAN YARARLANIM-2 Absolu trombosit artışı (tr/L) CCI =

Transfüze edilen trombosit sayısı (x1011)

X BSA (m2)

BSA: Vücut yüzey alanı Absolu trombosit artışı = Transfüzyon sonrası trombosit sayısı – Transfüzyon öncesi trombosit sayısı CCI 1. Saatte

7.5-10x109/L

24. Saatte

4.5-7.5x109/L

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

38

Trombosit refrakterliği sebepleri İmmün sebepler Anti-HLA antikorları Platelet glikoproteinlerine karşı alloantikorlar Antiplatelet otoantikorlar (ITP) Non-immün sebepler Splenomegali Ateş, enfeksiyon Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

39

PROFİLAKTİK TROMBOSİT SÜSPANSİYONU KONTRAENDİKASYONLARI Trombotik trombositopenik purpura Idiopatik trombositopenik purpura

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

40

KOMPONENTLERİN IŞINLANMASI TAGVHD (Transfüzyonla İlişkili Graft Versus Host Hastalığı) donör lenfositlerinin alıcıya yerleşerek çoğalması ve alıcı dokularına saldırması sonucu oluşur. Lenfosit sayısı? Bu hastalığı önlemenin tek yolu ışınlanmış kan/kan ürünü kullanmaktır. Tam Kan Eritrosit Süspansiyonları Trombosit süspansiyonları Işınlama; Se137 kaynaklı özel cihazlarla yapılır ve 2500 – 3200 CGy gamma irradiasyon kullanılır Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

41

IŞINLAMA ENDİKASYONLARI 1.

Kemik iliği transplantasyonu yapılan hastalar

2.

Prematüre, yenidoğan ünitesi hastaları

3.

Ağır immün yetmezlikli hastalar (Kalıtsal–Akkiz)

4.

Intrauterin kan nakli

5.

Hodgkin hastalığı

6.

HLA uygun trombosit süspansiyonu transfüzyonu yapılanlar

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

42

IŞINLAMANIN YARARLI OLDUĞU DURUMLAR 1.

Akut lösemiler

2.

Hodgkin dışı lenfomalar

3.

Solid organ nakli yapılan hastalar

4.

Yoğun kemoterapi veya radyoterapi ile bağışıklık sistemi baskılanmış solid tümörlü hastalar

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

43

Hücre içermeyen kan ürünleri; Taze donmuş plazma ve kriyopresipitat

TAZE DONMUŞ PLAZMA Volüm:200ml İçerik:Bütün koagülasyon faktörleri

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

45

TAZE DONMUŞ PLAZMA ENDİKASYONLARI-1 Spesifik faktör tedavisi yapılamadığında; izole FII, FV, FVIII, FX ve FXI eksikliklerinde Vitamin K’ya bağımlı faktör (II, FVIII, FIX, FX) eksikliği, Warfarin tedavisi alanlar Masif transfüzyona bağlı düzeltilebilir hemostatik bozukluk varsa

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

46

TAZE DONMUŞ PLAZMA ENDİKASYONLARI-2 DIC ve ağır karaciğer hastalığında TTP’de plazma exchange için Antitrombin III eksikliği olanlarda tromboz nedeniyle heparin uygulanacak veya cerrahi girişim yapılacaksa

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

47

KRİYOPRESİPİTAT Volüm: 15ml İçerik: Fibrinojen, Faktör VIII, Faktör XIII, vWF

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

48

KRİYOPRESİPİTAT

DOZ: Ortalama 10 kg için 1 ünite 70 kg.lık erişkinde 10 ünite kriyopresipitat Fibrinojen’de 75 mg/dl FVIII’ de %30’luk artış sağlar

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

49

KRİYOPRESİPİTAT ENDİKASYONLARI Fibrinojen replasmanı gereken durumlarda (Hipofibrinojenemi, disfibrinojenemi) Hemofili A hastalarında Von Willebrand hastalarında

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

50

TRANSFÜZYON KOMPLİKASYONLARI

Kan ve kan komponentlerinin infüzyonuna bağlı meydana gelen istenmeyen reaksiyonlara TRANSFÜZYON REAKSİYONLARI denir.

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

52

Transfüzyon sırasında karşılaşılan en ufak bir belirti veya bulgu, yaşamı tehdit eden bir transfüzyon reaksiyonu olarak kabul edilmeli ve aynı anda tanı ve tedaviye başlanmalıdır.

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

53

İMMÜNOLOJİK * Hemolitik Akut Gecikmiş Tipte * Ateş Reaksiyonları (FNHTR) * Akut Akciğer Hasarı (TRALI) * Ürtiker ve Anaflaksi * Graft Versus Host Hastalığı (TA-GVHD) * Transfüzyon Sonrası İzlenen Purpura

İMMÜNOLOJİK OLMAYAN * Hiperkalemi * Sitrat Toksisitesi * Hipotermi * Dolaşım Yüklenmesi * Hemosiderozis

ENFEKSİYÖZ Bakteri ve Parazit Enfeksiyonları Virus Enfeksiyonları Prion Hastalıkları Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

54

İmmün Hemolitik Reaksiyonlar Erken Dönem HTR: Transfüzyon sırasında veya hemen sonra (50°C Osmotik hemoliz: hipotonik solüsyonlar Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

66

Allerjik Reaksiyonlar Görülme Sıklığı Yüzde 1-3 Transfüzyonun 1- 45’inci dakikalarında ya da 2-3 saat sonra görülebilir Neden Çoğunlukla plazma proteinlerine, nadiren de ek solüsyon ya da sterilizasyonda kullanılan maddelere bağlı gelişir IgA eksikliği olan alıcılarda ciddi alerjik reaksiyonlar görülebilir

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

67

Allerjik Reaksiyonlar Belirti ve bulgular Akut ürtiker Generalize kaşıntı Generalize eritem, angionörotik ödem Bulantı Başdönmesi Bronkospazm Hipotansiyon Kardiak aritmiler ve arrest Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

68

Transfüzyona Bağlı Akut Akciğer Hasarı Transfusion-related acute lung injury (TRALI) Görülme Sıklığı 1:5000 Tedavi edilmezse ölümcüldür, tedaviye rağmen mortalitesi %5’dir Solunum desteği çok önemlidir, hızla tedavi edildiğinde 48-96 saatte kendini sınırlar

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

69

Transfüzyona Bağlı Akut Akciğer Hasarı Transfusion-related acute lung injury (TRALI) Neden Transfüze edilen kandaki anti-lökosit ya da anti-HLA antikorlardır Bu antikorlar çok doğum yapmış kadınların plazmasında daha sık olabileceğinden bu tür kişilerin bağışçı olarak kabul edilmemesi önerilmiştir

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

70

Hemolitik Olmayan Transfüzyona Bağlı Ateş Reaksiyonları Febrile Non-Haemolytic Transfusion Reactions (FNHTR) Neden Önceki sensitizasyona bağlı hastadaki anti-lökosit ya da anti-HLA antikorlar, transfüze edilen lökositlerle reaksiyona girer; sitokin, interlökinler, pirojen maddelerin salınımına neden olurlar ve ateş yükselir Transfüze edilen kan ürünündeki lökosit 5 x 108’in altındaysa bu reaksiyon gelişmez

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

71

Hemolitik Olmayan Transfüzyona Bağlı Ateş Reaksiyonları Febrile Non-Hemolytic Transfusion Reactions (FNHTR) Görülme Sıklığı Trombosit transfüzyonlarından sonra %38, Eritrosit transfüzyonlarından sonra %7 oranında görülür Tedavi: Antipiretikler (Parasetamol) Önemi: diğer transfüzyon reaksiyonlarıyla (hemolitik, bakteriyel, allerjik) karışır Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

72

Transfüzyon Sonrası İzlenen Purpura “Post-transfusion purpura (PTP)” Görülme Sıklığı 1:200 000 Transfüzyondan 1 hafta kadar sonra trombosit sayısında hızla düşme ve kanama diatezi görülür HPA-1a negatif hastalarda Çoğu kadın Önceki transfüzyonlar veya gebeliklere bağlı alloantikor gelişir ve bunun sonucunda trombositopeni Genellikle 2 haftada kendiliğinden düzelir Kanamalar ölümle sonuçlanabilir Ivig, plasmaferez, steroid, splenektomi Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

73

Transfüzyona Bağlı Graft Versus Host Hastalığı Transfusion associated graft versus host diseases (TA-GVHD) Donör lenfositlerinin yok edilememesi ve alıcıya yerleşerek alıcı dokularına saldırması Mortalite:%90 Doku (HLA) uyumsuz bağışçılardan kan ürünü alan immün yetmezlikli hastalarda veya doku uyumlu (1. derece akraba) bağışçılardan kan ürünü alan immün sistemi sağlam kişilerde gelişebilir Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

74

Transfüzyona Bağlı Graft Versus Host Hastalığı Transfusion associated graft versus host diseases (TA-GVHD) Transfüzyondan 8-10 gün sonra; Ağır cilt lezyonları, karaciğer yetmezliği, pansitopeni Ölüm 3-4 hafta içinde enfeksiyon ve kanamadan Önlemek Transfüze edilen üründeki lenfositlerin gamma irradiasyonla çoğalmasının önlenmesi

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

75

İMMÜNOLOJİK OLMAYAN TRANSFÜZYON REAKSİYONLARI Hiperkalemi Sitrat toksisitesi Hipotermi Dolaşım yüklenmesi Hemosiderozis

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

76

HİPERKALEMİ Banka kanında üç hafta içerisinde potasyum düzeyi 56 katına çıkar Hiperkalemi, elektrokardiografik değişikliklere ve kardiak arreste neden olabilir Böbrek fonksiyonu bozuk hastalar, yenidoğan ve masif transfüzyon alanlarda risk oluşturur

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

77

SİTRAT TOKSİSİTESİ Masif transfüzyon, karaciğer fonksiyon bozukluğu gibi durumlarda sitratı metabolize edemeyen hastalarda toksik olabilir Kas tremoru, kardiak aritmiler ve ağız çevresinde uyuşmalar gözlenir Hipokalsemiyi önlemek için dikkatle kalsiyum glukonat veya kalsiyum klorid verilmesi semptomları düzeltir

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

78

HİPOTERMİ Hipotermi gelişme riski varsa kanın ısıtılması önerilir Fazla miktarda soğuk kan transfüzyonu vücut ısısının, 370C den 27-290C’ye düşmesine sebep olabilir Ventriküler aritmi ve kardiak arrest gelişebilir Masif transfüzyonlarda, yenidoğanda, soğuk intoleransı olanlarda dikkat edilmelidir

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

79

DOLAŞIM YÜKLENMESİ Sınırda kalp-akciğer yetmezliği, uzun süredir derin anemisi olanlarda ve küçük bebeklerde görülebilir Tam kan yerine konsantre eritrosit kullanımı riski yarı yarıya azaltır Riskli hastalarda infüzyon çok yavaş olarak (1ml/kg/saat) verilmelidir Transfüzyon öncesi diüretik yararlı olabilir Transfüzyon hızının azaltılması, durdurulması, hastanın pozisyonunun değiştirilmesi, diüretik ve oksijen verilmesi ile düzelir

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

80

TRANSFÜZYONA BAĞLI HEMOSİDEROZİS Bir ünite transfüzyonla hastaya 250 mg demir verilir 20-30 ünite transfüzyon almış kişilerde hemosiderozis gelişme riski vardır Kardiak komplikasyonlara,karaciğer fibrozisine ve siroza ilerleyen ağır bozukluklara, diabet, hipotiroidi, hipoparatiroidi gibi birçok endokrin komplikasyonlara, kemik ve iskelet sistemi komplikasyonlarına, nörolojik ve dermatolojik komplikasyonlara yol açabilir

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

81

ENFEKSİYÖZ KOMPLİKASYONLAR

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

82

Transfüzyonla Bulaşan Mikroorganizmalar VİRÜSLER HAV HBV-HDV HCV HGV

BAKTERİLER Treponema pallidum Borrelia türleri Brucella melitensis Yersinia enterocolitica

HEV

Staphylococcus türleri

HTLV-1/2 HIV-1/2 CMV EBV

Pseudomonas türleri Serratia türleri Salmonella türleri Campylobacter türleri

Parvovirüs B19 PARAZİTLER Plazmodium türleri

Streptocoocus türleri RİKETSİYALAR Rickettsia ricketsii

Toxoplasma gondii

Coxiella burnetti

Trypanasoma cruzi

PRİONLAR

Babesia türleri Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

83

Bakteriyel Kontaminasyon Görülme Sıklığı: %0,2-0,5’tir Ciddi ve fatal seyirli reaksiyonlara neden olabilir Bakteriyel kontaminasyon riski, komponentin saklama ortamıyla yakından ilişkilidir, oda ısısında saklanan komponentlerde bakteriyel kontaminasyon riski artar

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

84

Bakteriyel Kontaminasyon Bağışçıda bakteriyemi Gastroenteritli bağışçıda asemptomatik bakteriyemi

Yersinia enterocolitica, Campylobacter jejuni

ÜSYE’de asemptomatik inkübasyon dönemi

Streptococcus pyogenes

Lyme hastalığı erken dönemi

Borrelia burgdorferi

Kronik enfeksiyonlar Osteomyelit

Salmonella choleraesuis

Sifiliz

Treponema pallidum

Topuk ülserasyonları

Serratia liquefaciens

Dental girişimler veya küçük cerrahi operasyonlar

Staphylococcus aureus

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

85

Bakteriyel Kontaminasyon Kanın alınması

Yetersiz deri dezenfeksiyonu

Staphylococcus epidermidis, S. aureus, Bacillus suşları, difteroidler

Flebotomi alanında enfeksiyon

Enterokoklar, Stafilokoklar

Vakumlu tüplerin kontaminasyonu

Serratia marcescens

Aferez solüsyonunun kontaminasyonu

Enterobacter cloacae

Kan torbalarının üretimi Torbanın hazırlanma aşamasında kontaminasyonu

S. marcescens Kan ürünü hazırlanması

Kan ürünlerinin transfüzyon öncesi hazırlanması

Pseudomonas cepacia

Isıtma banyolarından

P. cepacia, P. aeruginosa Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

86

RUTİN UYGULAMALAR Bugün ülkemizde yasal olarak bağışçı kanlarına uygulanan zorunlu tarama testleri HBsAg, Anti-HCV, Anti-HIV-1/2, VDRL-RPR

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu

87

TEŞEKKÜRLER!